16-09-2025

De Nederlandse overheid heeft aangekondigd dat er een verbod komt op contante betalingen van meer dan €3000 bij de aankoop van goederen. Het doel van dit verbod is duidelijk: het moeilijker maken voor criminelen om geld wit te wassen. Maar wat betekent dit precies voor consumenten, ondernemers en de samenleving als geheel? En hoe past dit verbod binnen bredere Europese ontwikkelingen? We vertellen je er meer over in deze blog.

Waarom een verbod op grote contante betalingen?

Contant geld speelt een belangrijke rol in het dagelijkse betalingsverkeer. Het is toegankelijk, anoniem en voor veel mensen een vertrouwde manier van betalen. Tegelijkertijd is juist die anonimiteit aantrekkelijk voor criminelen. Grote contante transacties zijn vaak lastig te traceren en worden daardoor gebruikt voor witwaspraktijken of om illegaal verdiend geld in de ‘gewone’ economie te brengen.

Door een grens te stellen van €3000 wil het kabinet de mogelijkheden om op deze manier geld wit te wassen sterk beperken. De limiet sluit aan bij maatregelen in buurlanden, zodat criminelen niet eenvoudig naar een ander land kunnen uitwijken om hun praktijken voort te zetten.

Voor wie geldt dit verbod?

Het verbod richt zich uitsluitend op handelaren in goederen, zoals winkels, juweliers of autodealers. Een consument die bijvoorbeeld een auto koopt bij een garage mag die dus niet meer volledig contant afrekenen als het bedrag hoger is dan €3000.

Voor particulieren onderling verandert er voorlopig niets. Wie via Marktplaats een fiets of tweedehands bankstel verkoopt, mag nog steeds contant geld aannemen, ook boven de grens van €3000. Het verbod is dus vooral bedoeld om de zakelijke markt te reguleren, waar de risico’s op witwassen groter zijn.

Belangrijk om te benadrukken: diensten vallen nog niet onder dit verbod. Een aannemer of klusjesman kan dus nog steeds contant betaald worden voor een klus van meer dan €3000. Vanaf 2027 komt er echter Europese wetgeving die óók diensten gaat meenemen.

Minder administratieve lasten voor ondernemers

Op dit moment zijn handelaren verplicht een cliëntenonderzoek te doen en meldingen te maken bij contante betalingen van €10000. Met het nieuwe verbod vervalt deze verplichting voor veel ondernemers. Dat betekent niet alleen minder administratieve rompslomp, maar ook een meer uniforme aanpak die duidelijkheid schept.

Toezicht op de naleving komt te liggen bij het Bureau Toezicht Wwft. Deze organisatie houdt al toezicht op de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (wwft) en zal daarnaast onderzoeken hoe het verbod in de praktijk wordt toegepast – en hoe criminelen het eventueel proberen te omzeilen.

Europese context: naar een geharmoniseerd beleid

Nederland staat niet alleen voor deze aanpak. In 2027 wordt er op Europees niveau een verbod op contante betalingen vanaf €10000 ingevoerd. Lidstaten mogen strengere regels hanteren, en Nederland kiest er bewust voor om de grens lager te leggen. Dit voorkomt dat ons land aantrekkelijk wordt voor criminelen die elders in Europa te maken krijgen met beperkingen.

In veel andere EU-landen bestaan al limieten. Zo is in Frankrijk de grens bijvoorbeeld €1000, en in Italië €5000. Het nieuwe Nederlandse plafond van €3000 sluit daarmee aan bij de tendens om strengere regels te hanteren.

Contant geld blijft bestaan

Een belangrijk punt van zorg is dat contant geld niet mag verdwijnen. Veel mensen zijn namelijk afhankelijk van contante betalingen. Daarom werkt het kabinet tegelijkertijd aan de Wet chartaal betalingsverkeer, die moet waarborgen dat contant geld beschikbaar, bereikbaar en betaalbaar blijft.

Daarnaast is er een voorstel aangenomen in de Tweede Kamer voor een acceptatieplicht van contante betalingen tot €3000. Dat betekent dat winkels contant geld moeten blijven aannemen, behalve in specifieke uitzonderingen zoals onbemande tankstations. Als dit voorstel ook in de Eerste Kamer wordt goedgekeurd, is de balans duidelijk: contant geld blijft bruikbaar voor het dagelijks leven, maar grootschalig gebruik boven de €3000 wordt ingeperkt.

Evaluatie en toekomst

Na drie jaar zal het verbod worden geëvalueerd. Dan wordt gekeken naar de effectiviteit. Lukt het om witwaspraktijken te beperken? Zijn er onbedoelde gevolgen, bijvoorbeeld voor legitieme gebruikers van contant geld? En hoe verloopt de samenwerking met Europese regelgeving?

Met de combinatie van een nationale limiet van €3000, een Europese grens van €10000 en aanvullende maatregelen om contant geld toegankelijk te houden, lijkt Nederland een evenwichtige koers te varen: streng tegen criminaliteit, maar met oog voor de belangen van burgers en ondernemers.

Wil je meer weten? Neem vooral contact met ons op!